اللّهُمَّ إنی أَسْئَلَکَ خَیرَ ما سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ

وَاَعُوذُ بِکَ مِمّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلِصوُنَ

*****

هر که چیزى دوست دارد جان و دل بروى گمارد

هر که محرابش تو باشى سر ز عشقت برندارد

*****

عَنْ اَبى جَعْفَرٍ علیه السلام قالَ: الصَّـلاةُ عَمُودُ الدّینِ، مَثَلُها کَمَثَلِ عَمُودِ الْفُسْطاطِ اِذا ثَبَتَ الْعَمُودُ ثَبَتَتِ الاْوْتـادَ الاْطْنابُ، وَ اِذا مـالَ الْعَمُـودُ وَانْکَـسَرَ لَـمْ یَثْبُتْ وَتَدٌ وَلاطَنَبٌ.

 "بحار، ج 82، ص 218"و"محمد بن الحسن الحر العاملی، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، ج4، ص 27. "

امام باقر علیه السلام فرمود ماز ستون نگه دارنده ی خیمه ی دین اسلام است؛ مانند عمود و ستون خیمه است. اگر برقرار و ثابت بنماند بقیه ی میخ ها و طناب ها هم برقرار خواهند ماند و اگر کج یا شکسته شود، هیچ میخ و طنابی برقرار نمی ماند، و در نتیجه خیمه ای برپا نخواهد ماند

واژه شناسی:

عَمُود : ج أَعْمِدَة و عَمَد و عُمُد : ستون خانه و مانند آن ، میله آهن ، رئیس لشکر ، مرد بزرگوار ، رگى که به کبد آب مى رساند

فُسْطَاط : ج فَسَاطِیط : چادر که از موى بافند و در آن زندگى کنند ، اسمى است که بر مصر باستان اطلاق مى شود .

فسطاط [ مفرد ] : خیمة

طُنُب : ج أَطْناب و طِنَبَة : ریسمان دراز که با آن چادر بندند ، ریشه درخت

طنْب : ج أَطْناب و طِنَبَة : طناب ، بند و ریسمان .

وَتَدَ : وَتْداً وتِدَةً الوتدُ : میخ ثابت و استوار شد ؛- الْوتدَ : میخ را محکم و استوار کرد : وتَدَ ، تَوْتیداً

مالَ: کج شد

تک نگاشت ها:

1-نماز نقش محوری درپی ریزی اساسی ساختمان اسلام دارد(کمثل عمود)

2-درمهندسی ساختمان  تربیت دینی آموزش نماز در کودکی و ایجاد عادت رفتار های نماز نقش استحکام باورهای دینی در بزرگسالی است.

3-واژه دین معانی گوناگونی دارد: به معنای حسایرسی وجزا  در آیه "مالک یوم الدین" یا عمل و اطاعت1 ، ولی دین در این روایت به معنای «آیین و مجموعه قوانین آسمانی» است2، یعنی ستون خیمه آیین اسلام، نماز است.

4-در روایات فراوانی از پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان علیهم السلام در منابع شیعی و اهل سنت عمود دین بودن نمازآمده است.3

5-یکی از شاخص های مهم دینداری فرد و جامعه دیندار اقامه نماز است.4

6-واژه عمود دلالت دارد بر این که آنچه اهمیت دارد و موجب استحکام دینداری می گردد "اقامه نماز" است نه صرف خواندن طوطی وار نماز.زیرا عمود خواندنی نیست بلکه بر پاداشتنی است.5

7-نمازی نقش کامل بازدارندگی از پلشتی ها ی اخلاقی و روحی دارد که اقامه شود نه صرفا قرائت گردد.

8-واژه عمود و عماد در باره برخی از مفاهیم دینی از جمله یاد خدا ، دعا ، ورع و پرهیزکاری،صداقت و راستی و لایت نیز به کار رفته است که جای تامل دارد! و این مفاهیم به عنوان ستون دین یا ایمان شمرده شده اند.6

9-نقش تشبیه و تمثیل در آموزش و تفهیم و تبیین مفاهیم معنوی اهمیت دارد.7

------------------------------

دریافت مقاله نقش تمثیل در تبلیغ

بیشتر بدانیم

بیشتر بدانیم

1«لِلَّهِ الدِّینُ الْخالِصُ» (زمر/3)

2«إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ» (آل عمران/19)

3 قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ عَمُودَ الدِّینِ الصَّلَاةُ وَ هِیَ أَوَّلُ مَا یُنْظَرُ فِیهِ مِنْ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ فَإِنْ صَحَّتْ نُظِرَ فِی عَمَلِهِ وَ إِنْ لَمْ تَصِحَّ لَمْ یُنْظَرْ فِی بَقِیَّةِ عَمَلِهِ (تهذیب‏ الأحکام، ج 2، ص237)همانا ستون دین [اسلام]، نماز است و آن اولین چیزی است که [در قیامت] از میان اعمال آدمی در آن نظر می شود [و مورد سنجش قرار می گیرد]، پس اگر صحیح باشد، در بقیه اعمالش هم نظر می شود و اگر صحیح نباشد، در بقیه اعمالش نظر نمی شود!

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «الصلوة عماد دینکم؛ نماز، پایه و ستون دین شماست».

[میزان الحکمه، ج 5، ص 370.]

امام علی علیه السلام:الله الله فی الصلوة فانها عمود دینکم- خدا را خدا را در باره نماز که آن  ستون دین شماست –

  ( نامه 47 نهج البلاغه )

4 اینکه به ما گفتند «الصّلوة عمود الّدین»، (الأمالی، شیخ طوسی، ص 529. «... یَا أَبَا ذَرٍّ، لَا تَجْعَلْ بَیْتَکَ قَبْراً، وَ اجْعَلْ فِیهِ مِنْ صَلَاتِکَ یُضِی‌ءُ بِهَا قَبْرُکَ. یَا أَبَا ذَرٍّ، الصَّلَاةُ عَمُودُ الدِّین‌...» پیامبر اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند:‌ ای ابوذر خانه‌ات را قبر (تاریک) قرار نده، بلکه [چیزی] از نمازت در آن قرار ده که قبرت را روشن سازد.‌ای ابوذر نماز ستون دین است.) باید این را جدی بگیریم. خیمه‌ی دین با نماز برپاست؛ هم در دینداری و تدین یک فرد، هم در اقامه‌ی یک جامعه‌ی دینی و هم در دینداری یک کشور و یک مجتمع. اگر ما نتوانیم کیفیت تأثیر نماز را در این عرض عریض و وسیع درست تشخیص بدهیم، از کوتاهی دید ماست. و الّا آن کسی که فرموده است: «الصّلوة عمود الّدین» و آیات کریمه‌ی قرآنکه ناطقِ به اهمیت نماز هستند، خوب می‌دانند که این ساز و کار چگونه و این نقش چگونه است. (حضرت آیت الله خامنه ای به سومین اجلاس نماز)

5 آیت الله جوادی آملی :خیمه دین را در مسائل عبادی, نماز نگه می‌دارد و خیمه سیاست و امور اجتماعی را در مسائل دنیایی و حفظ نظام, مردم نگه می‌دارند..... درباره دعا هم وارد شده است که دعا عمود دین است[« الدُّعَاءُ سِلَاحُ‏ الْمُؤْمِنِ‏ وَ عَمُودُ الدِّین». الکافی(ط ـ اسلامی)،ج2،ص468؛] در برخی از عبادات هم چنین تعبیری آمده است;[ «إِنَّ الْوَرَعَ زَیْنُ الْمُؤْمِنِ وَ عِمَادُ الدِّین». ارشاد القلوب دیلمی، ج1، ص]( درس اخلاق 1393/11/23 پایگاه بین المللی وحیانی اسرا)

در نهج‌البلاغه آمده است حضرت فرمود: مالک! «إِنَّمَا عِمَادُ الدِّیْنِ وَ جِمَاعُ الْمُسْلِمِیْن وَالْعُدَّةُ للْأَعْدَاءِ الْعَامَّةُ مِنَ الْأُمَّةِ فَلْیَکُنْ صَغْوُکَ لَهُمْ وَ مَیْلُکَ مَعَهُمْ»؛[ نهج البلاغه(للصبحی صالح)، نامه53.] فرمود مالک! این دین اگر بخواهد آزاد شود، حکومت اگر بخواهد حکومت اسلامی شود، ستون لازم دارد، اصلِ سیاست, خیمه است و دین مشخص کرده است، ستون این خیمه, مردم‌ هستند. اگر بخواهید عبادات شما محفوظ باشد، نماز اصل است, بخواهید حکومت شما محفوظ باشد، مردم اصل‌ هستند،(همان)

آیت الله امجد:عجیب است! [خداوند می فرماید] نماز برای یاد من است. نماز یاد است. چرا ما مسلمان ها عقب افتادیم؟ جهتش این است که نماز عمود دین است. عمود خواندنی نیست. نماز ستون دین است.(پایگاه اینترتی جماران)

6 امام علی علیه السلام: "یاد خدا ستون ایمان و موجب محافظت از شر شیطان است."(تصنیف غررالحکم ص 188 حدیث،3620)

7 یکی از شیوه های موثر و جذاب در تعلیم و تربیت استفاده از تمثیل و تشبیه و استعاره است. گاهی از اوقات یک مطلب عقلانی و غیر قابل هضم را با یک تشبیه و تمثیل بسیار ساده می‌توان قابل فهم کرد به گونه‌ای که مخاطب به راحتی پیام را دریافت کند.قرآن کریم بارها از این شیوه استفاده کرده است تا آنجا که در آیه 89 از سوره اسراء می فرماید: « و لقد صرفنا للناس فی هذا القرآن من کل مثل» (ما برای مردم در این قرآن از هر مثلی به کار برده‌ایم.)و نیز همین ادعا را در آیات 54 سوره کهف، 58 روم، 27 سوره زمره مطرح کرده است.قرآن کریم در آیاتی نیز هدف از تمثیلات را یادآوری، اندیشه و تفکر و تعقل مردمان معرفی می‌کند. از این روست که نام‌های حیوانات گوناگونی در قرآن به کار رفته است. ( همانند (عنکبوت، سگ، الاغ، پشه و . . .)ائمه معصومین علیهم السلام نیز که سخنگویان حقیقی قرآن کریم هستند بارها از تمثیل و تشبیه در مسائل مختلف، اعتقادی، اجتماعی، تربیتی و . . . بهره گرفته اند.چون انسان‌ها با موجودات مادی و محسوس بیشتر آشنایی دارند، مطالب عمیق و عقلانی را می‌توان با استفاده از شیوه تمثیل معقول به محسوس، به او منتقل کرد تا بدینوسیله کم کم زمینه درک مسائل عقلانی و غیر محسوس نیز برای او فراهم گردد.